Lise Öğrencilerinin Benlik Kavramlarını Algılama Biçimlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

AMAÇ: Bu çalışmada, lise öğrencilerinin benlik kavramlarını algılama biçimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır.
YÖNTEMLER: Araştırma İstanbul’da bir lisede tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapılmıştır. Araştırmaya başlamadan önce Milli Eğitim Müdürlüğünden resmi izin; öğrencilerden ve velilerinden onam alınmıştır. Araştırmada evren seçimine gidilmemiş; tüm öğrencilerin (N=1067) çalışmaya dahil edilmesi planlanmıştır. Ancak uygulama sırasında 960 öğrenciye ulaşılabilmiş; araştırmaya katılmayı kabul eden 949 öğrenci ile araştırma tamamlanmıştır. Veriler, literatür doğrultusunda araştırmacılar tarafından hazırlanan soru formu ve Piers Harris’in Çocuklarda Öz Kavramı Ölçeği (PHÇÖKÖ) ile toplanmıştır.
BULGULAR: Olguların %55.5’i kız; yaş ortalaması 15.73±1.39; %71.4’ü İstanbul doğumlu; %84.6’sı çekirdek aileye sahip; % 96.4’ünün her iki ebeveyni hayatta; % 39.0’ı tek kardeşe sahip, %44.7’si ilk çocuktur.Olguların %59.6’sının gelirleri giderlerine denk; % 90.3’ünün bir sağlık sorunu yok; % 58.8’inin başarı durumu iyidir.Öğrencilerin %83.7’si sınıfta kalmamış; %82.6’sı evdeki kararlara katılmakta ve %56.1’i kendini atılgan olarak tanımlamaktadır. Cinsiyet, aile tipi, kardeş sayısı, doğum sırası, gelir, ebeveynlerin hayatta olma durumu PHÇÖKÖ puanını etkilememektedir. İstanbul’da doğanların Davranış alt boyutu ve PHÇÖKÖ Toplam puanları; evde alınan kararlara katılmayanların Kaygı puanı yüksek; kendini atılgan ve saldırgan olarak tanımlayanların Zeka ve Okul Durumu puanı yüksek bulunmuştur. Sağlık sorunu olmayan öğrencilerin Mutluluk, Kaygı ve PHÇÖKÖ Toplam puanları yüksek bulunmuştur. Öğrencilerin başarı puanları arttıkça Mutluluk, Gözde Olma, Davranış, Zeka ve Okul Durumu ve PHÇÖKÖ Toplam Puanları yüksek bulunmuştur. Sınıfta kalmayan öğrencilerin Davranış, Zeka ve Okul Durumu ve PHÇÖKÖ Toplam Puanları yüksek bulunmuştur.
SONUÇ: Çocuk ve ergenlerde benlik kavramlarını belirleyici da daha kapsamlı çalışmalar yapılarak elde edilen bulgular doğrultusunda girişimler yapılması uygun olabilir. Ayrıca hemşirelerin okul ruh sağlığı çalışmalarında benlik kavramı yüksek olan öğrencilerin sayısını arttırmaya yönelik çalışmalar yapması özgüveni yüksek yetişkinler oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.

Studying High School Students’ Detection Forms of Self Concepts In Terms Of Some Variables

OBJECTIVE: In this study, the investigation of high school students' detection forms for self-concepts in terms of some variables is aimed.
METHODS: A descriptive and cross-sectional survey was achieved in a high school in Istanbul. Before starting the investigation, official permission, the students’ and their parents’ consents were obtained. Universe for the survey wasn’t selected; all students (N = 1067) were planned to be included in the study. However, during the application we could access to only 960 students; research has been completed with 949 of them who agreed to participate in our research. The data were collected by socio-demographic characteristics questionnaire and Piers Harris Self-Concept Scale for Children (PHSCSC).
RESULTS: 55.5% of the students were girls; their mean age was 15.73 ± 1.39. 71.4 % of them were born in Istanbul; 84.6% of them have a nuclear family, 96.4 % of them have both parents alive, 39.0% of them have one sibling, 44.7% of them are the first child. 59.6% of the patients' expense is equal to their income, 90.3% of them do not have a health problem and 58.8% of them are in a good state of success. 83.7% of the students have never failed in their classes, 82.6% of them participate in decisions at home and 56.1% of them describe themselves as impulsive. Gender, family type, number of siblings, birth order, income, parents' status of being alive don’t affect the PHSCSC scores. Behavior subscale and total scores of PHSCSC were found higher in the students who were born in Istanbul; higher scores on anxiety were found in those who participate in decisions at home and intelligence and school status scores were found higher in those who describe themselves as impulsive and aggressive. Happiness, anxiety and total PHSCSC scores of the students without health problems were found higher. Behavior, intelligence and school status and PHSCSC total scores were found higher in the students who have never failed in their classes.
CONCLUSION: Initiatives may be appropriate in accordance with the findings obtained from more comprehensive studies to determine self-concepts in children and adolescents. In addition, in mental health studies in school, nurses’ studies to increase the number of students having high self-concept will contribute to the establishment of adults having higher self-confidence.